Nguyên nhân trẻ hay ốm vặt và cách khắc phục hiệu quả

Hiện tượng trẻ nhỏ hay bị ốm vặt khiến nhiều bậc phụ huynh lo lắng và thường xuyên phải dùng đến thuốc men. Vậy vì sao trẻ lại dễ ốm? Có những nguyên nhân nào gây nên tình trạng này? Cách phòng ngừa ra sao? Cùng tìm hiểu rõ hơn trong bài viết dưới đây.

Vì sao trẻ hay bị ốm vặt?

Tình trạng trẻ dễ bị cảm lạnh, sốt, viêm họng hay rối loạn tiêu hóa có thể đến từ nhiều yếu tố khác nhau. Dưới đây là những nguyên nhân thường gặp nhất:

1. Hệ miễn dịch chưa hoàn thiện

Giai đoạn từ khi chào đời đến 6 tháng tuổi, trẻ được nhận kháng thể từ mẹ qua nhau thai và sữa (đặc biệt là sữa non). Tuy nhiên, sau mốc 5–6 tháng, lượng kháng thể này bắt đầu suy giảm, trong khi hệ miễn dịch nội tại của trẻ vẫn chưa phát triển đầy đủ. Giai đoạn từ 6 tháng đến 3 tuổi được xem là “khoảng trống miễn dịch” – khiến trẻ rất dễ mắc các bệnh thông thường.

Khi bắt đầu đến nhà trẻ hoặc tiếp xúc với môi trường mới, trẻ càng dễ ốm hơn do phải tiếp xúc với nhiều vi khuẩn, virus nhưng lại chưa có đủ khả năng tự đề kháng.

2. Tiêu hóa yếu kém

Hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện có thể khiến trẻ hấp thu kém các dưỡng chất cần thiết cho miễn dịch. Đồng thời, sự mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột khiến vi khuẩn có hại dễ phát triển, từ đó làm giảm khả năng chống chọi với bệnh tật.

Chế độ ăn không phù hợp hoặc lạm dụng thuốc cũng ảnh hưởng đến tiêu hóa – khiến trẻ dễ suy dinh dưỡng và yếu sức đề kháng.

3. Thói quen vệ sinh chưa tốt

Trẻ nhỏ thường xuyên tiếp xúc với môi trường xung quanh bằng tay, sau đó lại đưa tay vào miệng hoặc dụi mắt. Nếu không được rửa tay thường xuyên và đúng cách, vi khuẩn dễ dàng xâm nhập và gây các bệnh như cảm cúm, tiêu chảy, tay chân miệng, nhiễm trùng hô hấp,…

4. Bị bao bọc quá mức

Một số cha mẹ có xu hướng giữ con quá kỹ, hạn chế tiếp xúc với môi trường bên ngoài, lạm dụng điều hòa, ít cho trẻ vận động hoặc ra nắng. Việc này khiến trẻ không có cơ hội thích nghi với môi trường tự nhiên, làm cơ thể dễ mẫn cảm với những thay đổi dù nhỏ về nhiệt độ, độ ẩm, từ đó dễ ốm vặt hơn.

5. Sử dụng kháng sinh không đúng cách

Lạm dụng kháng sinh khi trẻ chỉ mới có biểu hiện nhẹ như ho, sổ mũi có thể khiến cơ thể mất khả năng tự điều chỉnh miễn dịch. Việc sử dụng thuốc không cần thiết còn làm hại hệ vi sinh đường ruột và suy yếu phản ứng miễn dịch tự nhiên.

Làm sao để giảm tình trạng trẻ ốm vặt?

Theo khuyến nghị của chuyên gia, có thể áp dụng một số biện pháp dưới đây để tăng cường sức đề kháng và phòng tránh bệnh tật cho trẻ:

✅ Chế độ ăn hợp lý

• Trẻ sơ sinh nên được nuôi bằng sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu để tận dụng nguồn kháng thể tự nhiên.

• Với trẻ lớn hơn, cần đảm bảo khẩu phần cân đối gồm: đạm, tinh bột, chất béo, vitamin và khoáng chất.

• Ưu tiên các loại rau xanh, trái cây tươi và thực phẩm nguyên chất. Hạn chế thức ăn nhanh, nước ngọt có ga và thực phẩm chế biến sẵn.

• Có thể bổ sung vitamin C từ thực phẩm hoặc sản phẩm hỗ trợ để nâng cao khả năng đề kháng.

✅ Rèn thói quen sinh hoạt lành mạnh

• Cho trẻ ngủ đủ giấc theo độ tuổi, ngủ đúng giờ.

• Vệ sinh cá nhân sạch sẽ, nhất là rửa tay trước ăn và sau khi đi vệ sinh.

• Khuyến khích vận động mỗi ngày: đi bộ, chơi ngoài trời, tập thể dục nhẹ nhàng – giúp lưu thông máu, tăng cường miễn dịch tự nhiên.

• Với trẻ nhỏ, có thể massage tay chân hoặc cho chơi các trò vận động đơn giản để tăng cường trao đổi chất.

✅ Chủ động tiêm phòng đầy đủ

Trẻ nên được tiêm các vắc-xin cơ bản như: lao, viêm gan B, ho gà, uốn ván, bại liệt, sởi, thủy đậu… theo lịch của Bộ Y tế. Việc này giúp hình thành miễn dịch chủ động, giảm nguy cơ mắc bệnh và biến chứng nặng.

Kết luận

Trẻ hay ốm vặt là tình trạng phổ biến nhưng hoàn toàn có thể cải thiện được nếu ba mẹ nắm rõ nguyên nhân và xây dựng chế độ chăm sóc phù hợp. Hệ miễn dịch khỏe mạnh là nền tảng để trẻ phát triển ổn định cả thể chất lẫn tinh thần. Hãy chủ động tạo điều kiện cho con tiếp xúc lành mạnh với môi trường tự nhiên, ăn uống khoa học và vận động đều đặn – đó chính là “chìa khóa” giúp trẻ vượt qua giai đoạn hay bệnh vặt một cách vững vàng.